Hristiyanlık nasıl bir dindir ki, aynı peygambere ve aynı incillere inanmanıza ve tabi olmanıza rağmen protestanlar siz katolikleri hrıstiyan kabul etmiyor ve katoliklerin cehenneme gideceklerini iddia ediyorlar. Kutsal kitabınız size hiç hoşgörülü olmayı öğretmiyor mu? Bu gaddarlık değil de nedir? Yoksa sadece protestanlar mı cennete gidecek? kutsal kitabınız böylemi yazıyor? (TR)

Yanıt: Bu her iki soruda da sözkonusu olanın şu sorular olduğunu sanıyorum:

a- Katolik inancına göre kilisenin birliğini oluşturan şey nedir?

b- Birlik tarih boyunca ne şekilde zarar görmüştür?

c- Birliği yeniden kazanmak için kilise nasıl bir yol izlemektedir?

d- Kilise katolik olmayan hristiyanlarla ilişkilerini nasıl görmektedir?

Bu soruları İkinci Vatikan Konsilinin (1962-1965) açıklamaları – en başta Lumen Gentium (LG) ve Ekümenizm hakkındaki „Unitatis Reintegratio (UR) bildirileri – ve Konsilden sonra yayınlanan, resmi Katolik Kilisesi Katekizmini (KK) temel alarak yanıtlıyorum.

a. Katolik inancına göre Kilisenin birliğini oluşturan şey nedir?

Kilise, kökeninden dolayı, tek Tanrının, Baba, Oğulun Kutsal Ruhta birliğinden iç şahısta birliğinden dolayı tektir. Kurucusu İsa Mesihten, ve imanlılarda mevcut ve etken olup tüm Kiliseyi dolduran ve yönlendiren Ruhu, Kutsal Ruhtan dolayı tektir.

Kilise başlangıcından beri büyük bir çeşitlilik göstermiştir. Bu hem Tanrının çok çeşitli lütuflarından, hem de bu lütuflara kavuşan insanların çokluğundan dolayıdır. „Kilisenin üyeleri arasında armağanlar, sorumluluklar, koşullar ve yaşam biçimleri bakımından farklılıklar vardır. Kilisenin bağrında kendi geleneklerini koruyan özel kiliseler vardır (LG 13); ‚Bu farkların zenginliği Kilisenin birliğine ters düşmez. Bununla birlikte günah ve günahın ağır sonuçları sürekli olarak bu birliği tehdit etmektedir (KK 814).

Kilisenin birliğini sağlayan bağlar nelerdir? Bu en başta, „yetkin birliğin bağı (Koloselilere Mektup 3,14) olan sevgidir. Kilisenin birliği aynı zamanda topluluğun şu belirgin bağları ile de temin edilir:

Havarilerce aktarılmış olan tek ve aynı inancın ifade edilmesi;

İbadetlerin, en başta da sakramentlerin beraberce kutlanması;

Kutsama sakramenti yoluyla Tanrının ailesinin birliğini ayakta tutan havarisel zincir (yani episkoposlar ve rahiplerin aralıksız bir zincir içinde havarilerin ardılları oluşu)

„Mesihin biricik Kilisesi, ... Kurtarıcımız dirildikten sonra başına geçsin diye Petrusa ve onu geliştirsin ve yönetsinler diye öteki havarilere emanet ettiği Kilisedir. Bu Kilise dünyada oluşmuş ve organize olmuş bir topluluk olarak Petrusun halefi ve onunla birlik içinde olan episkoposlar tarafından yönetilen Katolik Kilisesinde gerçekleşmiştir (LG 8).

b. Birlik tarih boyunca ne şekilde zarar görmüştür?

„Tanrının bu tek ve biricik Kilisesinde baştan beri havarinin sert bir şekilde eleştirdiği kınanacak bazı bölünmeler meydana geldi; daha sonraki yüzyıllar boyunca daha ciddi anlaşmazlıklar oldu ve suç kimi zaman bir tarafta kimi zamanda öteki taraftaki kişilerde olmak üzere Katolik Kilisesinden ayrılan kalabalık topluluklar oldu (UR 3).

Katolik Kilisesinden bu ayrılıklar sonucu oluşan topluluklara kendilerini Evanjelik hristiyanlar ya da Evanjelik kiliseler olarak adlandırmayı tercih eden protestanlar da dahildir.

„Günümüzde böylesi kopmalardan oluşmuş cemaatlerde doğan ve Mesihe inanan kişiler bölücülükle suçlanamazlar, Katolik Kilisesi de onları sevgi ve kardeşçe saygı ile kucaklar (…). Vaftizde alınan imanla aklanan, Mesihe katılan bu kişiler haklı olarak Hristiyan adını taşırlar, Katolik Kilisesinin çocukları da onları haklı olarak Rabde kardeş olarak kabul ederler (UR 3).

Zaten Katolik Kilisesinin gözle görünür sınırları dışında „birçok kutsallaştırma ve gerçek öğeler vardır (LG 8): „Tanrının yazılı sözü, nur, iman, umut ve sevgi yaşamı, Kutsal Ruhun başka içsel armağanları ve başka görünür öğeler (UR 3). Mesihin Ruhu bu kiliseleri ve toplulukları kurtuluş aracı olarak kullanmaktadır. Güçleri Mesihin katolik kilisesine emanet ettiği lütuf ve gerçeğin doluluğundan kaynaklanmaktadır. Tüm bu lütuflar Mesihten gelmektedir, Mesihe yöneltmektedir ve kendilinden ‚Katolik (evrensel) birliğe zorlamaktadır (LG 3).

c. Birliği yeniden kazanmak için kilise nasıl bir yol izlemektedir?

Mesih kilisesine daima birlik lütfunu bağışlamaktadır, ancak Mesihin kendisi için istediği bu birliği korumak, güçlendirmek ve mükemmelleştirmek için Kilise devamlı dua etmeli ve çalışmalıdır. Bu çağrıya gerektiği gibi cevap vermek için gerekli olanlar şunlardır:

- Kilisenin kendi görevine daha bağlı kalması için sürekli yenilenmesi, bu yenilenme birliğe götüren hareketin çaresidir;

- İncile göre daha temiz yaşam sürmek amacıyla yüreklerin değişmesi, çünkü bölünmelerin nedeni üyelerin Mesihin lütfuna sadık kalmamalarıdır;

- Birlikte dua, çünkü yüreğin değişmesi, temiz yaşam ve Hıristiyanların birliği için yapılan özel ve ortak dualara ökümenizmin ruhu olarak bakılmalıdır ve buna haklı olarak tinsel ökümenizm (UR 8) de denilebilir;

- Karşılıklı birbirini tanıma;

- İnanlıların özellikle papazların ökümenik eğitim ve öğretimi;

- Tanrıbilimciler arasında diyalog ve farklı Kilise ve cemaatlerdeki Hıristiyanların bir araya gelmesi;

- Değişik hizmet alanlarında Hıristiyanlar arasında işbirliği.

d. Kilise katolik olmayan hristiyanlarla ilişkilerini nasıl görmektedir?

„Tanrı Halkının (…) Katolik birliğine bütün insanlar çağrılmıştır; bu birliğe değişik biçimler ya da düzenler altında bütün Katolikler ve Mesihe inananlar, son olarak da istisnasız İlahi takdirin esenliğe çağırdığı bütün insanlar dahildir (LG 13).

„Mesihin Ruhuna sahip Kilise organizasyonunu ve onda kurulmuş esenlik yollarını tümüyle kabul eden kişiler ve bundan başka, inançla, Kilise sırlarıyla, Kilise idaresi ve camiayla oluşturulan bağlar sayesinde Kilisenin gözle görülen bütününde ve papa ve episkoposları aracılığıyla Kiliseyi yöneten Mesihle birleşmiş şekilde Kilise denilen topluluğun tam bir üyesi olurlar. Bununla birlikte Kiliseye katılma, sevgide sebat etmeyen, Kilisenin bağrında yüreğiyle değil de bedenen bulunan kişinin esenliğini garanti etmez (LG 14).

„Kilise kendini, Hıristiyan adlarıyla onurlandırılarak vaftiz olmuş, ama inancını tam olarak ifade etmeyen ya da halef Petrusla birliği korumayan kişilerle birçok nedenden dolayı bağlı bilir (LG 15). Mesihe inanan ve geçerli bir biçimde vaftiz olanlar, kusurlu bir şekilde de olsa Katolik Kilisesi ile birlik içinde bulunurlar (UR 3). Ortodoks Kiliseleri ile bu birlik öylesine köklüdür ki, birliğin tam olması için hep birlikte Rabbin Efkaristiyasını kutlamaya az kalmıştır (Papa VI. Paulun 14 Aralık 1975teki söylevi).